Dementie bij honden

Omdat ik dit niet normaal vind bel ik de dierenarts, en we mogen op spoedconsult komen. Ook bij de dierenarts laat Toetsie mijn hond cirkels zien, misschien wel 20x rond de onderzoektafel, 10x rond het bureau... Ze blijft deze cirkel symptomen laten zien.

Ze wordt onderzocht: alle basisfuncties zijn goed, hart, longen, geen koorts... Haar rug is los, haar hals is goed beweegbaar naar alle kanten. Haar voorkeur stand van hals is wel rechts (ook als ik links sta). Het is onduidelijk wat er nu juist aan de hand is. Het is duidelijk geen fysiek probleem dus wat is er aan de hand in de hersenen: een tumor, een bloeding, een ontsteking?

We gaan samen met Toetsie naar huis maar ik heb meer vragen dan antwoorden gekregen op dit consult. Ik heb al vele ervaringen met oudere honden en fysieke problemen, maar dit is mij onbekend. 

Omdat dit door mijn hoofd blijft spoken, omdat ik dit heel beangstigend vind en omdat ik toch wel antwoorden wil krijgen ga ik naar Dr-Google. Als ik intyp hond maakt cirkels, dan zie ik veel leuke filmpjes maar nergens zie ik wat Toetsie doet. Mijn hond maakt cirkels, maar dat is beangstigend om te zien en zeker niet leuk.  Mijn hond is in een bijna constante cirkel. 

Hier zie je een video van Toetsie als ze cirkels maakt, ze doet dit binnen maar ook buiten. 

Dus dan ga ik op zoek in het Engels en ja daar komt het filmpje te voorschijn, hier herken ik Toetsie, dit zijn de cirkels die mijn hond doet. En dan begin ik te lezen en ik zie woorden die ik (nog) niet kende 'canine cognitive dysfunction’, hondendementie of dementie bij honden. Ik vind Eileen Anderson zij heeft over hondendementie bij haar eigen hond geschreven, ik zoek het boek op en het is in één klik online verkrijgbaar: Remember me: Book on Canine Cognitive Dysfunction. Ik begin te lezen, te lezen, te lezen... Vanaf pagina twee is het mij duidelijk dit is wat Toetsie heeft. Mijn hond heeft dementie. En bij het lezen besef ik dat dit al (veel?) langer bezig is maar dat dit nu pas bij mij doordringt. 

Aanvullend hierbij heeft Toetsie het vestibulair syndroom op het moment van de video.  Het vestibulair syndroom is een aandoening aan het evenwichtsorgaan (het vestibulair orgaan) van de hond. Deze aandoening ontstaat zeer plotseling en ziet er zeer ernstig uit. Toetsie lijkt dronken, houdt zijn kop scheef en kan vaak alleen nog maar zwalken en omvallen.

Omdat ik zo weinig informatie vond op het internet wil ik daarom het verhaal van Toetsie met jullie delen. Door jullie mee te nemen in het verhaal van Toetsie wil ik jullie wat meer informatie meegeven over honden met dementie. 

Checklist dementie bij honden

Het eerste wat ik deed was flink de checklist downloaden over Canine Cognitive Dysfunction en ik begin aan te duiden wat ik duidelijk herken in het gedrag van Toetsie:

1. Voor en achteruit stappen
2. In cirkels lopen
3. Verloren lopen in huis
4. Staren in de verte of tegen deuren en muren
5. In hoeken komen vast te zitten, niet meer wegraken in een hoek
6. Wachten aan de verkeerde kant van de deur (aan de scharnieren)
7. Niet meer opzij stappen als je doorkomt
8. Blaffen zonder reden en voor een langere periode
9. Moeilijk achteruit gaan
10. Gemakkelijk (op)schrikken
11. Minder enthousiast zijn bij het zien van mensen
12. Niet meer luisteren naar haar naam
13. Moelijker in en uit haar mand geraken
14. Ergens ‘af vallen’, struikelen over objecten
15. Vast komen te zitten onder stoel, kast...
16. Veel slapen
17. Een plasje in huis doen
18. Moeilijk trappen doen
19. Minder contact zoeken 
20. Blaffen op mensen die ze toch al langer kent

Twintig symptomen die ik duidelijk herken van de lijst van 32 symptomen. Wat bij Toetsie  nog niet aanwezig is: verminderde eetlust, minder drinken, dat gaat gelukkig nog steeds zeer goed. En verder is minder ’s nachts slapen ook nog niet aanwezig bij Toetsie. 

Symptoom 4: Staren in de verte

Symptoom 6: Wachten aan de verkeerde kant van de deur (aan de scharnieren)

Dementie is sluipend ons leven binnen gekomen

En dan is het voor mij ook wel heel duidelijk dit was al veel langer aanwezig, dit is niet plots gekomen. Toetsie is al langer een dementerende hond. Er zijn symptomen die al meer dan een jaar bezig zijn uit deze lijst (12, 13, 14, 15, 17, 18, 20). Waarom is mij dit nog nooit opgevallen? Omdat ik het niet kende, ik wist dat dementie voorkwam bij dieren, maar ik was mij niet bewust (onbewust, onbekwaam uit de leercirkel van Maslow) dat dit wel eens één van mijn honden kon overkomen. 

Deze zeven symptomen die al meer dan een jaar duidelijk zijn linkte ik aan doof worden/zijn, minder mobiel zijn. Ik linkte het minder mobiel zijn aan Toetsie’s heupoperatie na haar ongeluk.

Nu ik bewust onbekwaam ben geworden ga ik verder lezen, verder uitzoeken hoe het nu  verder moet. Een eerste opluchting voor mij is dat de hond van de schrijfster van dit boek  nog 2 jaren heeft geleefd na het zien van de symptomen van dementie. Belangrijke noot hierbij is dat ook zij onbewust onbekwaam was en ook pas laat doorhad dat dit hondendementie is/was. 

Is er een behandeling voor hondendementie?

Hondendementie kan niet genezen worden, de behandelingen die er bestaan gaan er voor zorgen dat het proces vertraagd wordt, maar genezen kan niet. 

Medicatie voor hondendementie

De meeste medicatie die dierenartsen gaan voorstellen zorgen ervoor dat de doorbloeding naar de hersenen gaat verbeteren. Er zijn enkele studies gedaan in Amerika waarbij ze konden aantonen dat voor de meeste honden deze medicatie verlichting van de symptomen geeft. 

Aangepaste voeding voor hondendementie

Verder wordt er gesproken van aangepaste voeding, een dieet met brokken voor dementerende honden. Dit zou ook voor veel honden een verlichting geven van de symptomen. 

Activerende activiteiten

Er zijn studies die aantonen dat honden die meer geactiveerd worden ook minder snel achteruit gaan. Wat ze hierbij besproken hebben:

• Hondenpuzzels, denkspelletjes
• Snuffel matten inzetten
• Speeltjes (met of zonder koekjes)

Dus het gaat hier vooral om om de hersenen actief te houden, te trainen zodat ze minder snel achteruit gaan. 

Ondersteunen van de gezondheid

Een van de beste dingen die we kunnen doen om onze honden lang gezond te houden is het gewicht onder controle houden. Hierdoor kan jouw hond langer actief blijven en blijft het lichaam gezonder. 

Ook fysieke activiteiten spelen hierbij een rol, geen zware fysieke, maar activiteiten die jouw (senior) hond leuk vindt en niet te zwaar belastend zijn.

Wat ik een 'must do’ vind, met mijn (oudere) honden is wandelen, rustige snuffel momenten afgewisseld met doorstap momenten. Snuffelen om ervoor te zorgen dat ze veel informatie binnenkrijgen via hun neus en dan naar hun hersenen. Het doorstappen om de spieren meer te stimuleren. Het is geweten dat een hond die bijvoorbeeld enkel in de tuin ‘wandelt’ minder zijn bespiering gaat aanspreken en zo minder wordt uitgedaagd.  

Supplementen voor honden met dementie

Eleutherococcus stimuleert het het zenuwstelsel, werkt het op stress, versterkt het het immuunsysteem en helpt vooral het herstel van het organisme dat wordt blootgesteld aan een langdurige inspanning of stress . Het zorgt voor een betere beheersing van oxidatieve stress. 

Panax Ginseng is medicatie tegen vermoeidheid. Het wordt met name aanbevolen voor dieren met een gebrek aan vitaliteit, verlies van zelfvertrouwen of met een gebrek aan concentratie Het is een medicinale plant die veel energie en vitaliteit herstelt en het is een zeer krachtig gezond stimulerend middel. 

Ginkgo biloba vergemakkelijkt en verbetert de arteriële, veneuze en capillaire bloedcirculatie. Het optimaliseert de zuurstofvoorziening van de hersenen, vertraagt de celveroudering en helpt geheugenstoornissen te bestrijden Gingko Biloba heeft venotonische en neuroprotectieve eigenschappen. Het versterkt daarom de hersenfuncties en geheugencapaciteiten van jouw hond.

Deze supplementen zijn handig gebundeld in een flesje van ‘Essence of Life’: Senior’eol.

Wat kan jij doen bij hondendementie?

Dit vind ik misschien wel het belangrijkste, hoe ga ik Toetsie nu optimaal ondersteunen? Hoe ga ik het leven voor Toetsie kunnen verbeteren, hoe kan ik ervoor zorgen dat zij zich aangenaam voelt? 

Veilige ruimte creëren voor een hond met dementie

Toen je een jonge pup in huis haalde moest je je huis en de tuin pup-proef maken. Vandaag bij de oudere (dementerende) hond moet je dit opnieuw doen met de grootste zorg. 

Binnen in huis

Maak de ruimte binnen veilig voor jouw hond, bedenk dat bij het cirkelen jouw hond nergens mag komen vast te zitten. Wij maakten onze keuken Toetsie Proof door zo weinig mogelijk op de grond te laten als ze alleen thuis is. 

Verder laten we Luna en Toetsie ook niet meer samen alleen als we niet thuis zijn. Om onveilige situaties voor Toetsie zoveel mogelijk te voorkomen. 

We zorgden voor een extra slaapplaats, mand voor Toetsie met een orthopedische hondenkussen. Zo kan Toetsie als ze verdwaalt in de keuken toch steeds veilig, warm en met goede ondersteuning gaan liggen. 

Ook wordt er aangeraden om ’s nachts een lampje te laten branden zodat het nooit helemaal donker wordt in de slaapplaats van jouw hond. 

Voorzie een plaats met een goed absorberende doek waar jouw hond eventueel zijn plasje (binnen) kan doen. 

Buiten in de tuin

Onze tuin is volledig omheind, ze kan niet ‘ontsnappen’ of onwetend verkeerd lopen. Ze mag ook niet meer zonder toezicht buiten alleen, zodat we kunnen zien dat ze zeker zich niet vastloopt in de begroeiing. 

Als het donker is krijgt ze een chaperon mee zodat we haar zeker niet uit het oog kunnen verliezen. Mijn grootste angst is immers dat ze als ze ergens vastgeraakt we haar niet gaan kunnen vinden. Mijn hart bloedt bij het idee alleen al. 

Buiten wandelen

In een veilige omgeving wandelen, dus niet ergens waar het super druk is, waar je met jouw hond niet veilig kan wandelen. Waar de auto’s, fietsen... te dicht naast je komen of waar je veel te maken krijgt met andere wandelende (losse) honden. Toetsie krijgt nu ook een extra harnasje aan zodat ze zichzelf niet zou kunnen losrukken bij het schrikken. Dit harnas gebruik ik ook om haar in en uit de auto te heffen, want ze kan niet meer zelf in de auto geraken. 

Na de zeer acute fase van het vestibulair syndroom bij Toetsie die ongeveer 4 tot 5 dagen heeft geduurd. Is hier alles wat rustiger geworden met Toetsie. Wat nu vooral opvalt is het nachtelijk onrustig zijn en ’s morgens echt roepen om aandacht. In de tuin alleen wandelen gaat terug beter, het ‘vastlopen’ is er niet meer. Dit zorgt voor meer rust voor mij (en mijn gezinsleden) omdat Toetsie terug alleen in de tuin kan. 

Hoe het verder loopt? Dat weet ik niet, ik weet wel dat ik verder blijf lezen over hondendementie, verder blijf kijken hoe Toetsie het doet. Op een dag weet ik dat ik afscheid ga moeten nemen, ga ik moeten beslissen dit is niet meer hondwaardig. Maar ik hoop dat dit nog even kan uitgesteld worden. 

Ik hoop dat ik je met dit blogbericht over hondendementie toch een inkijk heb kunnen geven in dementie bij honden. Ik wil je enkele handvaten geven van wat jou en jouw hond kan helpen. Jou iets meer bewust maken van wat er allemaal kan/gaat gebeuren bij jouw hond met dementie. 

Als je nog informatie wil toevoegen dan mag je mij steeds mailen